Corona Günlerinde Solar 101 – Episode 2 – Güneş Enerjisi Sistemlerinin Kullanım Alanları Nelerdir ?
Güneş’in nasıl bir enerji kaynağı olduğunu, bu enerjiyi nasıl kullandığımızı ve güneş enerjisi sistemleri ile ilgili merak ettiğiniz diğer teknik bilgileri ele aldığımız yazı serilerimizde bu sefer güneş enerjisi sistemlerinin kullanım alanlarına yakından bakacağız.
Tarım devrimi ile birlikte insanlık Güneş’ten sistematik bir şekilde faydalanmaya başladı. Tarlalarını Güneş’in zaman döngüsüne göre sürdü, evlerini Güneş’ten daha çok faydalanacak şekilde inşa etti. Günümüzde ise elektrik enerjisinin ihtiyaç duyulduğu her alanda karşımıza en çevreci çözümlerden biri olan Güneş çıkmaktadır. Bu alanların neler olduğunu ve Güneş enerjisinin nasıl kullanıldığını ise yazının devamında bulabilirsiniz.
1- Pille çalışan elektronik araçlar:
Hesap makinesi, el feneri, saat gibi pille çalışan elektronik araçların ön yüzeyine yerleştirilen fotovoltaik hücreler sayesinde pil değiştirme ya da şarj etme gibi sorunlara çözüm üretilmiştir.
2- Güneş enerjisi ile çalışan ulaşım araçları:
Elektrikli arabaların çağının başladığı yakın dönemde, güneş panelleri ile kaplanmış üst yüzey sayesinde şarj edilmeden çok uzun mesafeler katedebilen arabaların da hayatımıza gireceği düşüncesi oldukça heyecan verici. Güneş enerjisi ile çalışan araba ve uçak gibi çalışmaların henüz prototip aşamasında olmasına rağmen ticarileşmesi için motivasyon oldukça yüksektir. Türkiye’de de her geçen gün güneş enerjisi ile çalışan arabalar geliştirip uluslararası yarışmalara katılan üniversite sayısı artmaktadır.
3- Trafik ve yol lambaları:
Trafik ışıkları ve yol aydınlatma lambaları üzerlerine yerleştirilen güneş panelleri gündelik yaşantımızda sıkça karşılaştığımız görüntülerden biridir. Şebeke elektriğine bağlı olsalar bile enerjilerinin bir kısmı fotovoltaik paneller ile karşılanmaktadır.
4- Uydular:
Dünya’nın çevresinde dolanan uydular için sürdürülebilir bir enerji kaynağı oldukça önemlidir. Güneş’ten gelen fotonları, yüzeylerindeki fotovoltaik hücreler ile elektrik enerjisine çeviren uydular gerekli enerji ihtiyaçlarını bu şekilde karşılar. 1977 yılında Güneş Sistemi ve ötesi hakkında bilgi toplamaları amacıyla fırlatılan Voyager 1 ve Voyager 2 adlı iki uzay sondası Güneş’ten gelen ışınlar sayesinde hala yeryüzüne bilgi yollayabilmektedir. Pek çok gezegen ile ilgili en net fotoğraflar bu uydular sayesinde çekilebilmiştir.[1]
5- Su ısıtma üniteleri:
Tatil beldelerinde evlerin çatılarında çokça gördüğümüz sıcak su depoları güneş enerjisi ile çalışır. Sürdürülebilir, ekonomik ve çevreci olması nedeniyle oldukça tercih edilen bir yöntemdir.
6- Ev ve fabrika çatılarına kurulan güneş enerji sistemleri:
Ev ve fabrikaların çatılarına kurulan güneş enerji sistemleri ile ihtiyaç duyulan elektrik üretilebilir hatta üretilen fazla enerji şebekeye satılabilir. Türkiye’de son dönemde geliştirilen yasal düzenlemeler sayesinde oldukça 
tercih edilen çatı üstü güneş sistemleri sayesinde yakın gelecekte evlerimizin bütün elektrik ihtiyacını Güneş’ten karşılayabileceğiz.
7- Güneş tarlaları:
Düz ve geniş arazilere kurulan güneş tarlaları ile üretilen elektrik şebekeye verilerek binlerce hanenin elektrik ihtiyacı karşılanmaktadır. Türkiye, yapılan ihaleler ile 2018 yılında toplam 5.000 MW kurulu gücü[2] aşmıştır. Önümüzdeki dönemde de bu sayı hızlıca artmaya devam edecektir.
8- Bonus:
Güneş kadar tercih edilen enerji kaynaklarından biri de rüzgardır. Rüzgar santralleri kurulmadan önce bölgenin rüzgar potansiyeli ve haritasını çıkarmak için bölgeye ölçüm direkleri yerleştirilir. Bu direkler çeşitli yüksekliklerde bulunan sensörleri aracılığıyla sıcaklığı, nemi ve rüzgarın hızıyla basıncını ölçerler. Bu verilerin toplanıp iletilmesi için ihtiyaç duyulan enerji, ölçüm direğine yerleştirilen güneş panelleri aracılığıyla karşılanır.
Kaynak:
[1] https://voyager.jpl.nasa.gov/
[2] https://iea-pvps.org/wp-content/uploads/2020/01/NSR_Turkey_2018.pdf
