Solar 101 – Güneş Enerjisi Sistemi Türleri

İki ana güneş enerjisi sistemi vardır:  Fotovoltaik (PV) ve Güneş Termal. Ülkemizde, özellikle evlerde güneş termal sistemler çok yaygındır. Hatta dünya geneline baktığımızda güneş termal konusunda lider ülkelerden biriyiz yani güneş enerjisine aşina bir ülkeyiz.

Bu yaygın kullanım ve aşinalık güneş enerjisinden elektrik üretme fikrine kolaylıkla sıcak bakmamızı sağlasa da bazı kafa karışıklıklarına da sebep olabiliyor. Bu yazımızda bu iki sistemi açıklamaya çalıştık.

Güneş Termal

Güneş termal sistemleri, güneş ışınlarından gelen ısıyı emmek ve hava, su veya antifriz gibi bir ısı transfer akışkanına aktarmak için kullanılır. Çoğunlukla güneş enerjisiyle ısınan su, evlerin veya işletmelerin sıcak su ihtiyacının karşılanmasını sağlar. Düşük sıcaklıklı güneş termal sistemleri, ısıyı direkt kullanır ve 100 °C’ nin altındaki sıcaklıklarda çalışan tesisler, evsel ve ticari uygulamalara ve çok çeşitli endüstriyel ihtiyaçlara cevap verir. Sanayide kullanmak üzere kızgın su ve kızgın buhar elde edilmesini de sağlar.

Yoğunlaştırılmış güneş termal sistemlerde, güneş ışınlarının sıcaklığı, gaz, yağ veya erimiş tuz gibi bir akışkanı yüksek bir sıcaklığa kadar ısıtmak için kullanılır. Bu ısı transfer akışkanı bir su şebekesini ısıtır ve su buharı ile türbin çalıştırılır. Türbinin mekanik enerjisi ile elektrik üretilir. Güneş ışınlarından gelen ısı, geniş alanlara aynalar yerleştirilerek büyük santrallerde toplanır.

Fotovoltaik

Fotovoltaik sistemler ise güneş ışığını elektriğe dönüştürür.  Fransız fizikçi Edmond Becquerel tarafından 1839’da keşfedildi ve ilk olarak 1954’te endüstriyel uygulamalarda kullanıldı. 1950’lerde uydulara güç sağlamak amacıyla da kullanılmaya başlandı. Günümüzde güneş enerjili hesap makinesi, çanta gibi araç gereçlerden, şehirlerin elektrik ihtiyacını karşılamaya kadar geniş bir kullanım alanı var.

Küresel ısınmaya olan farkındalığın artması ve yeni nesil elektrikli ve hibrit araçların yaygınlaşması ile günlük hayatımızda daha fazla yer almaya başladı. Araç şarj istasyonları, evsel ve endüstriyel çatı üstü sistemler, sokak lambaları, toplu taşıma durakları, akaryakıt istasyonları.. Güneş enerjisi bir vazgeçilmez olma yolunda ilerliyor.