Tükenmeyen Enerji Kaynakları Nelerdir

Artan dünya nüfusu ve teknolojik gelişmeler enerji kaynakların hızla tükenmesine yol açmakta. Dünya üzerinde en hızlı tükenen kaynak türlerinden olan enerji kaynakları hayatın devamlılığı için büyük önem taşıyor. Fosil yakıtların gün geçtikçe azalmasıyla yenilenebilir enerji kaynaklarına olan rağbet artış gösteriyor. Peki tükenmeyen enerji kaynakları nedir?

Tükenmeyen enerji kaynakları, doğada üretimi devamlılık arz eden, kendini kolaylıkla yenileyen kaynaklardır. Tükenme hızından daha hızlı şekilde kendini yenileyebildiği için yenilenebilir enerji kaynakları olarak da adlandırılır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretilmesi için doğal süreçlerden faydalanılır.

Tükenmeyen Enerji Kaynakları Nelerdir?

Enerji kaynakları temelde tükenebilen (yenilenemez) ve tükenmeyen (yenilenebilir) olarak ikiye ayrılmaktadır. Tükenmeyen enerji kaynakları, kullanıma bağlı olarak azalmayan, yok olmayan enerji kaynaklarını ifade eder. Bu tür enerji kaynakları, doğa bilinçsiz ve kontrolsüz tahrip edilmedikçe kendini yeniler. Dolayısıyla kullanımda bir kısıtlama yoktur. Güneş, rüzgar, dalga, jeotermal gibi kaynaklardan elde edilen enerjiler yenilenebilir enerji kaynaklarına örnektir.

Tükenmeyen enerji kaynakları, fosil kaynaklara kıyasla pek çok avantaja sahiptir. Fosil kaynaklar gibi zaman içerisinde tükenme kaygısı olmadığından insanlık için büyük önem taşır. Sürdürülebilir olan bu kaynaklar, devamlı fayda sağlamaktadır.

Tükenebilen Enerji Kaynakları

Günümüzde dünya üzerinde gerekli enerji ihtiyacının yaklaşık %80’ ini tükenebilen enerji kaynakları oluşturmaktadır. Fosil kaynaklar çok uzun vadelerde kendini yenilese de istismar edilmesi sebebiyle yakın gelecekte tükenme tehdidi altındadır.

Fosil kaynaklar, doğaya verdikleri büyük zararların yanı sıra kısıtlı kaynaklardır. Petrol, kömür ve doğal gaz gibi yenilenemeyen enerji kaynakları hızla tükenmektedir. Bunların yerini tükenmeyen (yenilenebilir) enerji kaynaklarının alması enerji sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşır.

Tükenmeyen Enerji Kaynaklarının Önemi Nedir?

Tükenmeyen enerji kaynaklarının önemi, fosil kaynakların azalması sonucu dünyada baş gösteren küresel enerji krizleri ve iklim krizi ile birlikte gittikçe artmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ile enerji kaynaklarının devamlılığını sağlarken aynı zamanda çevreye verilen hasarı, küresel ısınmanın etkilerini azaltmak mümkündür.

• Tükenmeyen enerji kaynaklarına yönelimin artmasıyla fosil yakıtlar daha az kullanıldığı için çevreye verilen zarar minimuma düşürülür. Sera gazı emisyonu düşürülerek karbon ayak izini azaltır.
• Tükenmeyen enerji kaynakları üzerinde çalışmalar yapmak ve bu tür kaynakları tercih etmek gelecek nesillerin de enerji ihtiyacını karşılayabilmesini sağlar. Dolayısıyla tükenmeyen enerji kaynakları sürdürülebilirdir.
• Ülkelerin kalkınması için enerji kaynakları büyük önem taşır. 
• Elektrik ulaştırılamamış coğrafi alanlara elektrik götürülmesini sağlar.
• Bakım masrafları azdır.

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nelerdir?

Güneş Enerjisi

Güneş enerjisi, güneş ışınlarının belirli toplayıcılar vasıtasıyla toplanarak elektrik enerjisine dönüştürülmesiyle kullanılan kaynaktır. Tükenmeyen enerji kaynakları arasında yer alan güneş enerjisi, doğaya zarar verilmeden elde edilir.

Güneş ışınlarıyla gelen fotonların elektriğe dönüştürüldüğü güneş enerjisi sistemleri fotovoltaik enerji olarak da bilinir. Kullanım alanları oldukça geniştir. Endüstriyel tesislerde, evlerde, arabalarda ve doğal ısınma kaynakları olarak sıklıkla tercih edilmektedir. Uygun maliyeti sebebiyle kullanımı gün geçtikçe artış göstermektedir.

Rüzgar Enerjisi

Rüzgar enerjisi, güneş ışınlarının geliş açısı sebebiyle farklı yüzey ısınmaları ve basınç farklarından oluşan rüzgarların kullanılmasıyla oluşur. Hava akımlarının oluşturduğu kinetik enerji rüzgar türbinleri ile elektrik enerjisine çevrilebilmektedir. Yoğun rüzgar alan coğrafi bölgelerde tesisler kurularak yenilenebilir enerji elde edilir. 

Hidroelektrik Enerjisi

Hidroelektrik enerjisi, suyun iki farklı nokta arasındaki potansiyel enerjisinden kaynaklı akış gücü kullanılarak elde edilmektedir. Suyun akış gücünden faydalanmak için yüksek noktalara tesisler kurularak sera gazı salınımı olmadan çevreye zararsız enerji üretilir.

Su akış hızının yüksek olduğu yerlerde baraj gibi sistemlerle elektrik üretilmektedir. Akıştan kaynaklı kinetik enerji çeşitli kanallarla türbinlere yöneltilerek hidroelektrik enerji sağlanmaktadır.

Jeotermal Enerjisi

Jeotermal enerjisi, yer kabuğunda termal kaynakların bulunduğu yerlerde elde edilen enerji türüdür. Suyun çatlaklar arasından magmaya inmesi sonucu sıcak su, mineral ve buhar gibi oluşumlar tedavi ve turizm sektörünün yanı sıra enerji üretiminde de kullanılmaktadır. Jeotermal enerji ısıtma, soğutma ve elektrik üretimi sağlayan doğal bir kaynaktır.

Biyoenerji

Biyoenerji, üretimi en kolay tükenmeyen enerji kaynakları türüdür. Tarımsal ürünler, bitki ve hayvan atıkları, endüstriyel atıklar, ağaç ve ormancılık atıkları gibi formların çeşitli işlemlerden geçirerek enerji üretilmesini içerir. Bu biyokütle atıkları ısınma, yakıt, elektrik üretimi gibi amaçlarla kullanılabilmektedir.

Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nelerdir?

Türkiye’ nin yenilenebilir enerji kaynakları konumu ve iklim koşulları itibariyle oldukça çeşitlilik göstermektedir. Dört mevsimin yaşandığı ülkemizde bölgelere ve iklim özelliklerine uygun enerji türleri kullanılmaktadır. İklim bölgesi çeşitliliği ile yenilenebilir enerji kaynakları açısından yüksek potansiyele sahiptir.

Doğal kaynak ve iklim özelliklerine bağlı olarak yüksek enerji potansiyeline sahip Türkiye’de; güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerji, biyokütle ve dalga enerjisi gibi pek çok tükenmeyen enerji kaynakları kullanılmaktadır.